De landbouwvrijstelling vrijwaart ondernemers onder bepaalde voorwaarden van belastingheffing. Meer specifiek betreft dit de waardeverandering bij agrarische bestemming van landbouwgrond. Deze waardeverandering kan positief (winst) en negatief (verlies) zijn.
De landbouw bestemming bestaat al zeer lang (ten minste al vanaf 1918). De essentie van de huidige regeling is het vrijstellen van boekwinst voor zover deze boekwinst voortvloeit uit aan de ontwikkeling van de waarde in het economische verkeer bij voortzetting van de aanwending van de grond in het kader van het landbouwbedrijf en voor zover die niet is ontstaan ten gevolge van de uitoefening van het bedrijf. Eenvoudiger gezegd is dit waardeontwikkeling ten gevolge van economische ontwikkelingen (inflatiewinst) en niet de waardeontwikkeling uit speculatie (bestemmingswijziging) of bedrijfsmatige verbeteringen (bijvoorbeeld aanbrengen van drainage).
In vaktermen heet het dat het verschil tussen Wevab (waarde in economisch verkeer agrarisch gebruik) en Wev (waarde economisch verkeer) wordt belast.
Op verzoek van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en het Ministerie van Financiën heeft een onderzoeksinstituut zich over de landbouwvrijstelling gebogen.
De conclusies uit het rapport liegen er niet om. De landbouwvrijstelling voldoet volgens de onderzoekers niet meer aan haar doelstelling. De oorspronkelijke gedachte (het gelijk behandelen van eigenaren-verpachters en eigenaren-gebruikers) is reeds lange tijd verlaten. De regeling is derhalve, zo stelt het onderzoek, niet doelmatig meer. Daarnaast is gekeken naar andere neveneffecten zoals effecten op de grondmarkt, de overdraagbaarheid van landbouwondernemingen, de vermogenspositie van landbouwonderneming en de concurrentiekracht van de Nederlandse agro-industrie. De neveneffecten kunnen, zo stellen de onderzoekers, niet worden aangetoond (sterker nog, er zijn betere instrumenten om deze doelen te dienen) en rechtvaardigen dus niet het (voort)bestaan van de landbouwvrijstelling.
Kortom, als landbouw ondernemer zult u uw positie goed moeten overwegen en bespreken met uw agro-adviseur. De toonzetting van dit rapport noopt (mogelijk) tot actie. Het realiseren van winst op uw landbouwgrond zal, voor zover dit nog niet is gebeurd, mogelijk naar voren moeten worden gehaald in de tijd. Dus, neem contact op met uw OovB-adviseur.